Centralna banka BiH - Централна банка БиХ

🤝Centralnu banku Bosne i Hercegovine (CBBiH) posjetila je delegacija Narodne banke Austrije (Oesterreichische Nationalbank), čime je produbljena dugogodišnja saradnja među analitičkim odjelima centralnih banaka. Glavna ekonomistica OeNB, Birgit Niessner, prezentirala je detalje revizije strategije monetarne politike Evropske centralne banke (European Central Bank ) koja je objavljena krajem prošle sedmice. 📊Kao jedan od predstavnika u radnoj grupi ECB-a koja je učestvovala u izradi strategije, sa osobljem CBBiH je podijelila trenutne i očekivane makroekonomske trendove i poglede vezane za buduće globalne i rizike u zemljama Eurozone, temeljem kojih je izrađena trenutna revizija strategije ECB-a. Za centralnu banku koja posluje u aranžmanu valutnog odbora, poput CBBiH, temeljito razumijevanje željenih ciljeva monetarne politike centralne banke sidrene valute, raspoloživih alata za njihovo postizanje, te trenutnih narativa, bitno je ne samo sa aspekta kalibriranja domaće monetarne politike, nego i investicijske politike CBBiH. Konačno, ovakva interakcija između centralnih banaka nam je pomogla i da bolje razumijemo mehanizam izrade strategije monetarne politike ECB, što je bitno i sa aspekta evropskih integracija zemlje. 📉Pored Glavne ekonomistice, delegaciju OeNB su činile i Julia Wörz direktorica Odjela za Centralnu i Jugoistočnu Evropu, te Elisabeth Beckmann glavna analitičarka za Bosnu i Hercegovinu i stručnjakinja za anketiranje u istom odjelu. Pored nove strategije ECB, diskutovalo se i o očekivanim makroekonomskim efektima novog Plana rasta za Zapadni Balkan, mjerama i osnovnim pokretačima inflacije, performansama valutnog odbora, domaćem tržištu rada, konkurentnosti, doznakama, te stabilnosti finansijskog sistema. Sastanci među osobljem centralnih banaka, kojima je domaćin na strani CBBiH bio Ured vodećeg ekonomiste, bili su interaktivni, i na njima su se upoređivale makroekonomske i ekspertske procjene osoblja CBBiH sa trenutnim viđenjima OeNB i nalazima iz anketa koje OeNB provodi među zemljama centralne i jugoistočne Evrope, uključujući i BiH. CBBiH se zahvaljuje OeNB na pruženoj podršci, i raduje se planiranoj intenzivnijoj saradnji među našim institucijama.

📄Na 24. redovnoj sjednici, Predsjedništvo Bosne i Hercegovine usvojilo je Godišnji izvještaj Centralne banke Bosne i Hercegovine za 2024. godinu. 📘Godišnji izvještaj predstavlja ključnu publikaciju Centralne banke BiH koja sadrži pregled makroekonomskih kretanja u zemlji tokom cijele godine, izvještaj o poslovanju Banke, te finansijski izvještaj ovjeren od strane nezavisnog vanjskog revizora. Izvještaj pruža sveobuhvatan pregled aktivnosti Banke tokom prethodne godine, sa posebnim naglaskom na očuvanje monetarne stabilnosti, jačanje deviznih rezervi i unapređenje institucionalne efikasnosti. Ključni rezultati iz izvještaja: 💸Devizne rezerve Centralne banke BiH u 2024. godini iznosile su 17,6 milijardi KM, što predstavlja povećanje od 1,36 milijardi KM u odnosu na 2023. godinu – potvrda stabilnosti i kredibiliteta monetarnog sistema. 🪙Rezerve monetarnog zlata dostigle su 3,5 tona, što je najviši nivo od osnivanja Banke. 📏Koeficijent pokrića valutnog odbora porastao je na 108,38%, dodatno jačajući povjerenje u valutni odbor kao temelj monetarne politike BiH. 💶 Očuvana je stabilnost domaće valute i finansijskog sistema. 💳Nastavljene su aktivnosti na modernizaciji platnog sistema i pripremama za pristup SEPA području. 🔍Ulagano je u transparentnost i dostupnost makroekonomskih i finansijskih podataka. 🌐Implementirane su brojne inicijative u domenu digitalne transformacije, finansijske edukacije i međunarodne saradnje. 📥Cjelokupan izvještaj dostupan je na web stranici Centralne banke BiH: https://lnkd.in/eR9BaBY3

📌Guvernerka CBBiH, dr. Jasmina Selimovic, učestvovala je na godišnjem sastanku belgijsko-holandske konstituence (OEDNE/EDS19 Constituency Meeting 2025), održanom u Luksemburgu od 2. do 4. jula 2025. godine.International Monetary Fund 🤝Ovogodišnji sastanak održan je pod temom „Naša konstituenca u fragmentiranom svijetu“, s ciljem zajedničkog promišljanja i razmjene ideja o ulozi članica u savladavanju globalnih izazova, očuvanju održivog rasta i jačanju regionalne saradnje. Tokom niza sesija i radnih grupa, razgovarano je o procesu i uslovima proširenja EU, prioritetima djelovanja grupacije Svjetske banke (WB) na području Evrope, tranziciji u uslovima klimatskih promjena i digitalne transformacije, inovativnim politikama, razvoju infrastrukture, kao i važnosti inkluzije i otpornosti u tim procesima. Tom prilikom, guvernerka Selimović izjavila je: 🗣“U narednom periodu, osnovni cilj naših aktivnosti mora biti što brži početak pregovora sa EU. Svjedočimo postojanju političke volje i povoljnog ambijenta da se nastavi proces proširenja nakon 12 godina pauze. U vremenu koje karakterišu intenzivne geopolitičke napetosti, klimatske prijetnje i ubrzane tehnološke promjene, ključno je da naše politike budu usmjerene ka daljem razvoju, otpornosti, održivosti i inkluzivnom rastu. Jasno je da ne možemo kontrolisati fragmentaciju svijeta, ali možemo učiniti naše institucije dovoljno snažnim i otpornim da u tom svijetu uspješno funkcionišemo.” ✨ Na marginama sastanka održan je i niz bilateralnih sastanaka guvernerke Selimović sa Guvernerom Centralne banke Luksemburga, predstavnicima Centralne banake Belgije, Izvršnim direktorom MMF-a za našu konstituencu, Zamjenikom direktora MMF-a za Evropu, te je razgovarala sa nizom predstavnika međunarodnih institucija o mogućnostima za produbljivanje saradnje i razmjenu dobrih praksi. Cilj sastanaka je kontinuirana harmonizacija procesa u Centralnoj banci Bosne i Hercegovine sa praksama centralnih banaka Eurosistema. Guvernerka Selimović se sastala i sa Gert Jan Koopmanom, generalnim direktorom za proširenje u Evropskoj komisiji. Opširnije:https://lnkd.in/eNMnZtw8

📍U sklopu boravka u Luksemburgu, gdje se održava sastanak belgijsko-nizozemske konstituence kojoj pripada i Bosna i Hercegovina, guvernerka Centralne banke Bosne i Hercegovine, dr. Jasmina Selimovic, održala je bilateralni sastanak sa Mark Horton, zamjenikom direktora Evropskog odjela Međunarodnog monetarnog fonda (International Monetary Fund). Tokom sastanka razgovarano je o aktuelnim makroekonomskim i monetarnim kretanjima u Bosni i Hercegovini, pri čemu je guvernerka Selimović predstavila osnovne pokazatelje monetarne stabilnosti i naglasila važnost dosljednog provođenja postojećeg valutnog odbora kao temelja povjerenja u finansijski sistem. Posebno je naglašen značaj očuvanja nezavisnosti Centralne banke Bosne i Hercegovine, kao ključnog faktora za održavanje dugoročne stabilnosti i kredibiliteta monetarne politike, pri čemu je je guvernerka Selimović istakla da nezavisnost CBBiH ostaje neupitna, te da i dalje predstavlja jedan od stubova finansijske sigurnosti zemlje. U kontekstu evropskih integracija, istaknuta je važnost nastavka reformskih procesa koji doprinose usklađivanju sa standardima Evropske unije. U tom smislu, podrška MMF-a, a posebno Evropskog odjela, ima značajnu ulogu u jačanju kapaciteta institucija i olakšavanju napretka Bosne i Hercegovine na njenom evropskom putu. Guvernerka Selimović zahvalila je MMF-u na kontinuiranoj tehničkoj i analitičkoj podršci, istakavši da je saradnja sa ovom međunarodnom institucijom od posebne važnosti za dalji razvoj i stabilnost Bosne i Hercegovine. Sastanak je protekao u konstruktivnoj atmosferi, uz obostrano izraženu spremnost za nastavak saradnje u ključnim oblastima, s ciljem očuvanja makroekonomske stabilnosti i podrške integracijskim i reformskim procesima u Bosni i Hercegovini.

🇱🇺🇧🇦Guvernerka Centralne banke Bosne i Hercegovine, dr. Jasmina Selimovic, održala je bilateralni sastanak sa guvernerom Banque centrale du Luxembourg (BCL) Gastonom Reineschem. Tokom susreta, koji je održan u sklopu sastanka belgijsko-nizozemske konstituence koji se održava u Luksemburgu, razgovarano je o potencijalima za jačanje međuinstitucionalne saradnje, kao i o temama od zajedničkog interesa, uključujući razmjenu znanja u oblasti monetarne politike, regulatornih okvira i očuvanja finansijske stabilnosti. Poseban akcenat stavljen je na podršku evropskim integracijama Bosne i Hercegovine, s naglaskom na važnost usklađivanja sa standardima Evropske unije i inicijativama poput pristupanja Jedinstvenom području plaćanja u eurima (SEPA). Guvernerka Selimović istakla je značaj razvoja međunarodnih partnerstava koja mogu doprinijeti jačanju stabilnosti i modernizaciji finansijskog sistema Bosne i Hercegovine. „Razmjena iskustava sa kolegama iz evropskih centralnih banaka, poput Centralne banke Luksemburga, od izuzetne je važnosti za nas. Vjerujem da upravo kroz ovakve dijaloge otvaramo prostor za buduću saradnju i dodatno jačamo naše kapacitete u skladu sa standardima Evropske unije,“ izjavila je guvernerka dr. Jasmina Selimović, te dodala da je razgovarano o modalitetima proširenja međusobne saradnje. Centralna banka Luksemburga jedna je od institucija učesnica u projektu „Jačanje institucionalnih kapaciteta centralnih banaka Zapadnog Balkana“, u okviru kojeg je već ostvaren određeni vid saradnje i razmjene znanja s Centralnom bankom Bosne i Hercegovine. Sastanak je završen u duhu otvorenog dijaloga i uz obostrano izraženu spremnost za nastavak komunikacije i razmjenu iskustava u oblastima od strateškog značaja za obje institucije.

📊Centralna banka Bosne i Hercegovine objavljuje procjenu temeljne i inflacije u sektoru usluga za maj 2025. godine 🔍Temeljem dostupnih, zvaničnih statističkih podataka za indekse potrošačkih cijena u BiH, i pripadajućih pondera, Centralna banka Bosne i Hercegovine (CBBiH) je procijenila godišnju temeljnu inflaciju, za prvih pet mjeseci 2025. godine, na 4,18%. Godišnji rast prosječnih potrošačkih cijena u sektoru usluga je procijenjen na 4,66%. 📈Mjesečne promjene u nivou ukupne i procijenjene temeljne, i inflacije u sektoru usluga su vrlo ujednačene, što ukazuje da je rast cijena električne energije i minimalne plate imao inflatorni efekat, posebno u uslužnim djelatnostima. Zbog manjeg zbira pondera u temeljnoj inflaciji, u odnosu na ukupnu inflaciju, promjena u inflaciji za period je manje uočljiva (Grafikon 1). CBBiH procjena temeljne inflacije na osnovu zvaničnih statističkih podataka ne odstupa značajno od naše procjene iz junskog kruga brzih procjena temeljne inflacije. Oslanjajući se na vrlo ograničen broj zvaničnih podataka, u junu smo temeljnu inflaciju za prvih pet mjeseci modelski procijenili na tek 4 bp ispod vrijednosti koju sad procjenjujemo na temelju zvaničnih statističkih podataka. Grafikon 1: Inflacija u BiH, period na period

📍Viceguverner CBBiH mr. Marko Vidaković učestvovao je na 95. godišnjoj generalnoj skupštini Banke za međunarodna poravnanja (Bank for International Settlements – BIS ), koja je održana 28. i 29. 6. 2025. godine u Bazelu (Švicarska). Na ovom skupu, koji okuplja lidere centralnih banaka članica BIS-a i drugih centralnih banaka, kao i predstavnike međunarodne finansijske zajednice, dominirale su dvije teme, trgovinske tenzije i digitalna transformacija. Ovom prilikom predstavljen je Godišnji ekonomski izvještaj BIS-a za 2025. godinu, koji procjenjuje stanje globalne ekonomije i raspravlja o ključnim političkim izazovima. U izvještaju se analiziraju i promjene u finansijskom sistemu, te daje osvrt na dizajn budućeg monetarnog i finansijskog sistema koji je otvoren za inovacije i nove mogućnosti, uz istovremeno očuvanje povjerenja u novac, što je fundamentalno za ekonomsku stabilnost. Posebno je naglašeno da trgovinske tenzije i neizvjesnost zasjenjuju globalnu ekonomiju, što zahtijeva pažljivo kalibriranje politika centralnih banaka. Uz niz razgovora sa visokim zvaničnicima BIS-a, centralnih banaka i međunarodnih finansijskih institucija, viceguverner Vidaković prisustvovao je i godišnjoj konferenciji BIS-a, koja se tradicionalno održava tokom godišnjeg sastanka, uz panel diskusiju o aktuelnim temama u bankarskoj zajednici. Ove godine, tema panela bila je „Međunarodni monetarni sistem: razvoj na raskršću.“ 🗣 „Centralna banka Bosne i Hercegovine je dioničar Banke za međunarodna poravnanja i već dugi niz godina aktivno učestvuje u radu ove najstarije međunarodne finansijske institucije. Članstvo u BIS-u omogućava nam pristup vrijednim analizama, razmjeni znanja i iskustava s drugim centralnim bankama, kao i učešće u diskusijama o strateškim pitanjima koja oblikuju globalni finansijski sistem. Naša kontinuirana prisutnost i doprinos u radu BIS-a potvrđuju opredijeljenost CBBiH ka jačanju međunarodne saradnje, očuvanju monetarne stabilnosti i unapređenju institucionalne otpornosti u skladu s najvišim međunarodnim standardima“, izjavio je viceguverner Vidaković. Opširnije: https://lnkd.in/eep2VKmh Izvor slika - BIS

📈Mjesečni ekonomski pregled - april 2025. godina 📌ECB je nastavio ciklus smanjenja referentnih kamatnih stopa usljed postepenog nastavka dezinflacije u eurozoni. S druge strane, u BiH je u aprilu zabilježena nešto viša stopa inflacije, prvenstveno zbog temeljnog efekta, te zbog snažnog rasta cijena hrane i bezalkoholnih pića. 📌U BiH je, i u aprilu, nastavljen stabilan rast ukupnih kredita i depozita. Osnovica za obračun obavezne rezerve je zabilježila rast na mjesečnom nivou, dok je višak iznad obavezne rezerve zabilježio pad. Devizne rezerve su u aprilu zabilježile rast na mjesečnom i na godišnjem nivou, a usljed sporijeg rasta monetarne pasive, koeficijent pokrića je zabilježio rast. Rast rezervnog novca, zajedno sa snažnim rastom prenosivih i ostalih depozita u domaćoj valuti, doveo je do mjesečnog rasta monetarnih agregata, a kretanje rezervnog novca u odnosu na kretanje monetarnih agregata rezultiralo je blagim rastom monetarnih multiplikatora na mjesečnom nivou . 📌U aprilu je zabilježen mjesečni pad obaveza generalne vlade kod komercijalnih banaka, a istovremeno i blagi rast depozita . Također je nastavljen pozitivan trend u mjesečnoj naplati prihoda od indirektnih poreza, pa je tako registrovan rast neto naplate prihoda u aprilu . Stabilna naplata prihoda od indirektnih poreza u nominalnim iznosima osigurava održivost otplate vanjskog duga, pri čemu je u aprilu iznos servisiranog duga bio značajan. U aprilu je Federacija BiH realizovala dvije emisije javnog duga, dok je Republika Srpska prvi put emitovala štedne obveznice s rokom dospijeća od dvije godine. 📌U eurozoni, obim industrijske proizvodnje je u aprilu zabilježio blagi godišnji rast, dok je u BiH zabilježen godišnji pad obima proizvodnje peti mjesec u nizu. I u aprilu je nastavljen pad realnog indeksa prometa trgovine na malo. Vrijednost izvezene robe u aprilu je zabilježila godišnji rast, najvećim dijelom kao posljedica rasta vrijednosti izvoza proizvoda mineralnog porijekla, u okviru kojih se najveći dio odnosi na izvoz električne energije. Također, vrijednost uvezene robe u BiH je u aprilu zabilježila godišnji rast. Nominalni efektivni kurs (NEER) je u martu zabilježio aprecijaciju usljed kretanja naše sidrene valute EUR prema valutama zemalja najznačajnijih trgovinskih partnera, dok je realni efektivni kurs (REER) zabilježio deprecijaciju, kao posljedica nešto viših stopa inflacije u zemljama glavnim trgovinskim partnerima u odnosu na BiH. https://lnkd.in/e_jmcuyc

🇧🇦🤝🇸🇪 Guvernerka Centralne banke Bosne i Hercegovine (CBBiH), dr. Jasmina Selimovic, ugostila je ambasadoricu Švedske u Bosni i Hercegovini, NJ.E. Helenu Lagerlöf. Tokom sastanka razgovarano je o aktuelnim ekonomskim kretanjima, ulozi CBBiH u očuvanju monetarne i finansijske stabilnosti, te o značaju međunarodne saradnje i evropskih integracija. Ambasadorica Lagerlöf izrazila je punu podršku reformskim procesima u BiH, kao i nezavisnosti Centralne banke, naglašavajući da je njena institucionalna stabilnost ključna za ekonomski razvoj i integraciju u Evropsku uniju. Guvernerka Selimović zahvalila se na kontinuiranoj podršci Švedske, ističući da je stabilan i nezavisan finansijski sektor jedan od ključnih preduslova za ispunjavanje kriterija iz EU agende. Poseban naglasak stavljen je na važnost transparentnosti, odgovornosti i usklađivanja s evropskim standardima. Posjeta je protekla u konstruktivnoj atmosferi, uz izraženu spremnost za nastavak i produbljivanje saradnje između CBBiH i švedskih institucija, posebno u kontekstu podrške evropskom putu Bosne i Hercegovine.

📍 U prostorijama CBBiH održano je državno finale Ekonomska olimpijada 2025 – takmičenja iz oblasti ekonomije i finansijske pismenosti za učenike srednjih škola. Ovaj završni događaj, koji predstavlja kulminaciju petog izdanja Ekonomske olimpijade u BiH, realizovan je u organizaciji Liberalni Forum - Pokret za slobodno društvo i School of Economics and Business Sarajevo. 🧠 Najuspješniji srednjoškolci demonstrirali su svoja znanja kroz pismeni i usmeni dio ispita, a ocjenjivala ih je stručna komisija EFSA. Adnan Muminović, Tea Mioković Polić, Kasim Tatic 🏆 Pobjednici državnog finala: 🥇 Muris Čerkez 🥈 Emina Hodžić 🥉 Annur Mešić 4️⃣ Faris Ćerim 5️⃣ Benjamin Mulić 📚 Nagrađeni su i profesori koji su učenike pripremali, kao i škole koje su se istakle ukupnim plasmanom. 🎤 Prisutnima se obratila guvernerka CBBiH, dr. Jasmina Selimovic, naglašavajući ulogu institucije u podršci obrazovanju: „Pružanjem institucionalne podrške ovakvim inicijativama, CBBiH potvrđuje važnost ulaganja u znanje i obrazovanje mladih. Ekonomsku olimpijadu prepoznajemo kao platformu koja motiviše srednjoškolce da razvijaju ekonomsko razmišljanje, razumiju savremene izazove i aktivno učestvuju u izgradnji buduće finansijski pismene generacije. Posebno nas raduje što su mladi prepoznali vrijednost ovog takmičenja, kao i činjenica da se dijalog o finansijskoj edukaciji sve više institucionalno afirmiše.“ 🎓 Dekanesa EFSA, prof. dr. Meliha Bašić, ovom prilikom izjavila je: „Ekonomski fakultet Univerziteta u Sarajevu od samog početka s ponosom učestvuje u ovom projektu, prepoznajući njegovu vrijednost u osnaživanju budućih lidera. Posebno nas raduje što se ove godine inicijativi pridružuje i važna institucija poput CBBiH, što smatramo izuzetno značajnim iskorakom u povezivanju akademske zajednice s ključnim akterima ekonomskog sistema zemlje." 🗣 U okviru finalnog programa održana je i panel diskusija pod nazivom „Značaj integracije finansijske edukacije u formalni obrazovni sistem“, u kojoj su učestvovali dr. Afan Kalamujic, ministar finansija KS, prof. dr. Meliha Bašić, dekanesa EFSA Enes Kurtovic, rukovodilac Ureda za komunikacije CBBiH, Jasmina Hadzic , investicijska savjetnica u AOD. 💳 Učesnici su imali priliku proširiti svoja znanja i o digitalnim finansijama kroz predavanje Branka Gacina, stručnjakinje kompanije Visa, koja je predstavila inovacije i izazove savremenog platnog prometa, dok je Nedzad Dzudza, direktor marketinga i korporativnih komunikacija Raiffeisen Bank dd BIH , govorio je o tome kako funkcioniše marketing u savremenom bankarskom sektoru. 🤝 Podršku realizaciji takmičenja dao je i Ured premijera Kantona Sarajevo. Premijer Kantona Sarajevo, Nihad Uk, ovom prilikom poručio je: „Vlada Kantona Sarajevo kontinuirano ulaže u mlade kroz brojne programe i inicijative. Ekonomska olimpijada je platforma koja podstiče kreativnost i znanje, a kroz ovakve aktivnosti gradimo društvo u kojem će upravo mladi biti nosioci razvoja i lideri budućnosti.���